Een nieuwe onthulling in de zaak van Assad-spion Majed A. uit Helmond. Internationale topadvocaten onder wie Luis Moreno Ocampo schoven A. als getuige naar voren in een rechtszaak tegen Qatar. Voor het Britse Hooggerechtshof moest A. verklaren dat Qatar jihadisten in Syrië heeft gefinancierd.

Maar de zaak, die in Nederland in 2018 begon, is uitgedraaid op een fiasco, zo blijkt uit gesprekken met betrokkenen. De rechter doet geen uitspraak meer omdat getuige A. zich heeft teruggetrokken. Bovendien speelt A.’s vertaler, een Syriër die ook in Nederland woont, een dubieuze rol in het proces. Over hem later meer.

Assad-spion Majed A. verdiende als getuige zeker zo’n 800 duizend euro aan de rechtszaak, zo blijkt uit bankafschriften in handen van Alexnieuws.org. Ook de vertaler ontving naar verluidt ‘heel veel geld’ voor zijn werkzaamheden. Ondertussen lijkt A. met de noorderzon te zijn vertrokken met een Nederlands paspoort.

Onverklaarbaar veel geld

“Hij ging van platzak naar miljonair”, aldus een betrokkene over A. Hij en anderen verbaasden zich over de Syrische vluchteling met een bijstandsuitkering. Een riante villa in Maarssen-Dorp, een nieuwe Mercedes-Benz en dure vakanties sierden opeens zijn leven. ‘Wat is de herkomst van het geld?’, vroeg A.’s omgeving zich af. ‘En voor welke werkzaamheden kreeg hij zoveel geld betaald?’

Maar wat de mensen niet wisten, is dat A. (55) een onderdeel is van een schimmig juridisch steekspel. A.’s getuigenissen moesten Qatar dwingen om tientallen miljoenen euro’s te betalen aan Syrische ‘slachtoffers’ van ‘Jabhat al-Nusra’.

Volgens Luis Moreno Ocampo, de eerste aanklager van het Internationaal Strafhof, is A. een ex-inlichtingenofficier met een schat aan informatie, zo staat te lezen in een schriftelijke verklaring in handen van Alexnieuws.org.

Syrische geheime dienst

Maar de rol van Majed A. in een rechtszaak tegen Qatar lijkt op een schandaal van jewelste. A. werkte in Nederland voor de Mukhabarat: de Syrische geheime dienst van de verdreven dictator Bashar al-Assad. Bovendien is A. betrokken bij de verdwijning van de Syrische oppositieactivist Mazen al-Hamada uit Nederland, zo bleek eerder uit gesprekken met betrokkenen.

Hoe kon Assad-spion Majed A. de hoofdgetuige worden in een complexe terrorismezaak tegen Qatar in Londen? Tegenover Syriërs in Nederland, maar ook tegenover zijn buren in Helmond, beweerde A. steeds dat hij een officier in de inlichtingendienst van het Assad-regime is geweest, dat hij in Libanon heeft gediend onder Ghazi Kanaan en dat hij in 2013 is overgelopen naar de oppositie.

Maar niemand uit het Assad-regime of de oppositie bevestigt A.’s verhaal. Sterker nog: Syriërs in Nederland noemen A. een leugenaar en een oplichter tegenover Alexnieuws.org. Zo ook generaal-majoor Mohammad al-Haj Ali. Deze hoge militair liep in 2012 van het Assad-regime over naar de oppositie, waarna hij regelmatig in Nederland verbleef, en waar hij in 2017 werd benaderd door A.

Na een kennismaking zocht de onbekende A. ‘verdacht veel’ contact met al-Haj Ali. Toen A. ook bijeenkomsten van de generaal-majoor met andere deserteurs wilde bijwonen, gingen de alarmbellen af. A. spioneert voor het Assad-regime, zo vermoedde al-Haj Ali, en verbrak het contact. “Het regime was naar mij op zoek, om mij terug naar Syrië te halen of te vermoorden”, aldus al-Haj Ali over A.’s werkelijke bedoelingen met hem.

De infiltratie

Maar dan valt A.’s oog op een jonge Syrische advocatenclub: Syrian Legal Network (SLN). De leden (vrijwilligers) zijn als vluchtelingen naar Nederland gekomen. Op bijeenkomsten in Amsterdam praten ze over een van de grootste misdaden sinds de nazitijd: de industriële massamoord op gevangenen door het Assad-regime.

Het bewijs daarvoor is in 2014 geleverd: een Syrische deserteur – ‘Caesar’ genaamd – smokkelde, met hulp van Qatar, de foto’s van bijna 7.000 doodgemartelde mensen in Syrische gevangenissen het land uit.

De foto’s blijken slechts het topje van de ijsberg van misdaden door het Assad-regime tegen de eigen bevolking. Syrië telt meer dan honderdduizend mensen die tijdens de opstand tegen het regime zijn verdwenen. ‘Waar zijn ze?’, wil SLN in 2019 weten.

De lijst van één miljoen

En dáár verschijnt A., als bezoeker in een maatpak, op de eerste rij van een bijeenkomst van SLN in Amsterdam. Dat is ook te zien op een foto op Facebook. Op die bewuste avond beweert A., zonder enig bewijs, dat hij een lijst met namen heeft van één miljoen vermisten in Syrië, zo vertelt voorman Hussameddin Shehadeh. “Hoe kun je dat geloven?”, memoreert de Syrische advocaat uit Nieuw-Vennep tegenover Alexnieuws.org.

Gaandeweg verloor hij A. uit het oog. Maar als Shehadeh denkt dat de ‘onbetrouwbare’ A. uit zijn club is verdwenen, is hij juist naar binnen geslopen. Lees: geïnfiltreerd. In het grootste geheim wordt ‘nepdeserteur’ A. voorbereid om te getuigen in een rechtszaak. Niet tegen de Syrische dictator Assad of zijn bondgenoten Rusland of Iran, maar tegen de belangrijkste medestander van de Syrische oppositie: het steenrijke Qatar.

De grote zaak

‘We hebben een hele grote zaak’, krijgt Shehadeh op een vergadering van SLN te horen. Qatar wordt aangeklaagd voor oorlogsschade die Syriërs door Jabhat al-Nusra is aangedaan. Wie meehelpt in de zaak krijgt salaris. Van wie is niet duidelijk. Aanwezig zijn de Nederlandse juristen Frederiek de Vlaming en Hope Rikkelman. De overbrenger van het nieuws is Lourans Issa, de vaste tolk/vertaler Engels-Arabisch.

Het nieuws valt Shehadeh en ook de andere Syrische groepsleden rauw op hun dak. “Ons doel was om het Assad-regime aan te pakken, zij zijn de gróótste criminelen”, aldus de Syriër terugkijkend op de turbulente periode. Hij weigert zijn medewerking aan de rechtszaak. “Ons probleem is met de vermisten in de Syrische gevangenissen van Assad”, legt Shehadeh uit.

Maar tolk/vertaler Issa kan zijn geluk niet op. De Syriër gaat werken voor Ocampo en ook de Nederlandse topadvocaat Liesbeth Zegveld, zo is te zien op beelden van de Saoedische nieuwszender Al Arabiya. En niet te vergeten: voor getuige Majed A. én acht anonieme Syriërs in Nederland – de eisers – die zeggen slachtoffer te zijn van Jabhat al-Nusra.

Het bedrog

Maar voor de groep eisers, die hoopte met Qatar een schikking te treffen van zo’n 50 miljoen euro, draait de rechtszaak uit op een faliekante mislukking. Ze staan uiteindelijk met lege handen. Hun Britse advocaat Sir Max Hill wijst met de beschuldigende vinger naar mysterieuze ‘agenten van Qatar’. Zij zouden de zaak hebben gesaboteerd. Maar de advocaat wijst ook naar getuige A. en vertaler Issa. Hebben zij samengespannen met de verdediging van Qatar?

Majed A. trok zijn ‘bewijs’ in – naar eigen zeggen omdat hij met de dood werd bedreigd. The Guardian van 28 november 2024 schrijft daarover:

‘Hill zei dat een getuige (…) doodsbedreigingen en ontvoeringsbedreigingen ontving, dat er een volgapparaat in zijn auto was aangebracht en dat zijn huis het doelwit was van gemaskerde mannen en werd afgeluisterd. De getuige probeerde uiteindelijk zijn bewijs in te trekken.’

Tolk/vertaler Issa is volgens Hill ook bedreigd en vervolgens omgekocht. The Independent van 28 november 2024 schrijft daarover:

‘Sir Max vervolgde dat de vertaler “voortdurend steekpenningen aangeboden kreeg, waaronder aanbiedingen van eigendommen en titels, en dat zijn restaurant beschoten werd” en dat hij uiteindelijk “bezweek” voor de druk, wat ertoe leidde dat hij “instrumenteel” werd in de mislukking van de zaken.’

Maar het Britse Hooggerechtshof heeft besloten geen uitspraak te doen over de beschuldigingen dat Qatar de ​​rechtszaak heeft gesaboteerd. Een betrokkene gaat zelfs zover dat A. de verhalen over bedreigingen en omkoping uit zijn duim heeft gezogen.

De dekmantel

Wat wéét A. nou eigenlijk van de vermeende betrokkenheid van Qatar bij Jabhat al-Nusra? Waarschijnlijk niets, erkent de Nederlandse tussenpersoon Y. Als vriendendienst voor Ocampo (‘vertrouwde partner’) liet hij zich voor de zaak koppelen aan Majed A.

“Majed was een nobody, een non-speler”, aldus de makelaar die anoniem wil blijven. A. had ook niet de hoge contacten in Qatar, waar Y. eventueel naar op zoek was. “Hij deed zich belangrijker voor dan dat hij was”, aldus Y. over A. tegenover Alexnieuws.org.

Y. komt in dit onderzoek in beeld als zijn naam opduikt in contracten en bankafschriften van A.’s eenmanszaak. Ze zijn een dekmantel, zo verklaart Y. Volgens Nederlands recht mag een getuige in een rechtszaak alleen een onkostenvergoeding krijgen. Maar om A. toch die 8 ton voor zijn rol te kunnen geven, kreeg hij maandelijks ‘salaris’ gestort.

Via Y. op verzoek van Ocampo.

Een contract van Y. in handen van Alexnieuws.org omschrijft Majed A. als een manager van een investeringsproject: Middle East Investment Holland. Een tweede contract noemt A. een partner in het vinden van zakelijke kansen in Syrië, Libanon en Qatar. Y. wordt ‘gebruikt’ om geld op zijn naam naar A. over te maken in ruil voor een commissie van 10 procent.

Geopolitiek spel

“Ik stond eigenlijk niet achter het hele proces”, zegt Y. terugkijkend op zijn rol. Hij vermoedt dat de zaak tegen Qatar onderdeel is van een geopolitiek spel. Sommige machten wilden de invloedrijke oliestaat een slag toebrengen. Maar welke machten? En is Ocampo voor hun karretje gespannen? “Daar heeft hij niets over losgelaten”, zegt Y.

In de Marslaan in Helmond-Noord staan ze met grote ogen te kijken als ze het hele verhaal horen over hun buurman Majed A. “Dat dachten wij altijd al”, reageert een bewoner. Ook tegenover zijn buren vertelde A. dat hij een officier in Syrië is geweest: ‘Een kolonel’, zegt een buurvrouw die anoniem wil blijven. “Hij moest daar weg anders zouden ze hem kapotmaken”, memoreert ze.

Het Syrische gezin trok de aandacht met plotseling een ‘dikke bak voor de deur’. A. liep buiten altijd te bellen. “Dan waren ze in een keer acht weken weg”, vertelt de buurvrouw. Naar nu blijkt de gehuurde villa in Maarssen-Dorp. ‘Gekocht’, vertelde A. nog tegen een bezoeker. Hij vertrouwde het niet en keek daarop in het kadaster. De villa staat op naam van een echtpaar dat in Londen woont. “Alles wat hij over zichzelf vertelde is een leugen”, aldus de betrokkene.

In het rijtjeshuis van A. en zijn gezin woont momenteel niemand.