Turkije staat op het punt om de diplomatieke banden met de Syrische dictator Bashar al-Assad te herstellen. De stap leidt mogelijk tot de uitzetting van miljoenen Syrische vluchtelingen in Turkije. Syriërs wereldwijd voelen zich verraden door de Turkse plannen en reageren woedend.

Ook Syriërs in Nederland zijn boos. Na de EK-wedstrijd Nederland-Turkije vertrapten Syrische jongeren op een plein in Eindhoven een Turkse vlag. Turken in de stad reageerden woedend en zochten de confrontatie. Er werd onder meer met terrasstoelen gesmeten.

Explosieven

Vier dagen later was een Syrische shoarmazaak op hetzelfde plein het doelwit van een vuurwerkbom. In Den Bosch werden twee Arabische supermarkten aangevallen met explosieven. De ondernemers wijzen allemaal naar de Turkse gemeenschap.

Zelfs buitenlandse toeristen in Turkije kunnen een doelwit zijn. Op een filmpje op de sociale media is te zien hoe een Turkse man met een mes zwaait tegenover cafébezoekers uit de Golfstaten. De man reageert daarmee op de voor hem vreemde taal die hij op het terras hoort.

Relaties zijn verslechterd

Het moge duidelijk zijn: de relatie tussen de Syriërs en de Turken is vaak niet meer zo vriendschappelijk als tien jaar geleden. Toen verbrak Turkije alle banden met het Syrische regime, maar verwelkomde Syriërs op de vlucht uit eigen land. “Hoe kunnen we vooruitkijken met een Syrische president die bijna een miljoen van zijn landgenoten heeft gedood?”, vroeg Erdogan zich in 2014 af.

Maar inmiddels staat de Turkse regering onder druk om zoveel mogelijk Syriërs het land uit te zetten. De economie van Turkije gaat slecht en als gevolg daarvan krijgen de buitenlanders de schuld. Op meerdere plekken in Turkije brak deze zomer geweld uit waarbij Syriërs werden aangevallen en hun auto’s, huizen en winkels vernield.

Toenadering tot Assad?

Voor Erdogan is Syrië nu de enige uitweg uit de binnenlandse misère. Letterlijk. Ondertussen hopen gewapende Koerden nog steeds op hun eigen staat in Noord-Syrië. Erdogan wil de stichting van een Koerdische staat hoe dan ook dwarsbomen. Dat kan hij doen door de banden met het Syrische regime te herstellen en deuren te openen.

Maar Erdogan is zich ervan bewust dat hernieuwde banden met Syrië geen garantie zijn voor het tegenhouden van een Koerdische staat. Ook weet Erdogan dat drie miljoen Syriërs in Turkije niet zomaar terugkeren zonder veiligheidsgaranties. Dus hoewel de plannen van Erdogan met Syrië duidelijk zijn, staan de details over de uitvoer ervan hem schromelijk in de weg.